عنصر شخصیّت و شخصیّت پردازی در منظومه ی داستانی هفت پیکر نظامی

Authors

احمد غنی پور ملکشاه

دانشگاه مازندران مرتضی محسنی

دانشگاه مازندران مرضیه حقیقی

دانشگاه مازندران

abstract

«هفت پیکر» نظامی از جمله منظومه­هایی است که به سبب تنوّع شیوه­های شخصیّت پردازی به فضای داستان­های معاصر نزدیک است که تاکنون توجّه چندانی به قابلیّت­های داستانی آن نشده است. از این­رو در این پژوهش، سعی شده است تا روشی توصیفیتحلیلی، عنصر شخصیّت و شخصیت­پردازی در این منظومه بررسی گردد تا به پرسش­های زیر پاسخ داده شود: 1-شخصیّت­ها در منظومهی هفت پیکر چگونه ترسیم شده­اند؟ 2ـ نظامی در هفت پیکر از کدام شیوه­های شخصیّت پردازی سود جسته است؟ دستاورد پژوهش حاکی از آن است که نظامی، ضمن استفاده از شیوه ی شخصیّت­پردازی مستقیم با استفاده از ابزارهایی همچون گفتگو، کنش، نام، رنگ و توصیف توانسته است با شخصیّت­پردازی غیرمستقیم، شخصیّت­های داستانش را به سمت و سوی ذهنیّت مورد نظر خود به خواننده معرّفی کند. شخصیّت اصلی این منظومه بهرام گور است که نظامی در پرداخت آن از تمام ابزارهای شخصیّت­پردازی سود جسته است. گستردگی فضای داستان، موجب خلق شخصیّت­های بی شماری شده است. علاوه بر شخصیّت اصلی، شخصیّت هایی چون شخصیّت­ همراز، شخصیّت فرعی و شخصیّت زنان داستان از جمله مباحث مورد توجّه در این مقاله بوده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نگاهی به عناصر داستانی در هفت پیکر نظامی

درباره‌ی نظامی، اگرچه بسیار سخن گفته شده است و اثر گران‌قدر وی، هفت پیکر، بارها از دیدگاه‌های متعدد و گوناگون اعم از محتوایی و غنایی و ساختاری کاویده شده است؛ اما، این اثر ارزشمند به ویژه بخش هفت گنبد آن کمتر بر اساس ساختار داستانی آن تحلیل شده و عناصر داستانی این اثر شناسانده شده است. از این رو بررسی این اثر با شیوه‌ای توصیفی ـ تحلیلی می‌تواند ساختار اندیشگانی نظامی را در پردازش قصه‌های زیبای ...

full text

بن‌مایه‌های عرفان گنوسی در داستانی از هفت پیکر نظامی

هفت‌پیکر نظامی اثری رمزی و نمادین است که تمام اجزای آن از ساختاری واحد و منسجم برخوردار است. این اثر علاوه بر نشان دادن قدرت داستان‌سرایی نظامی، نشانه‌های آشنایی نظامی با میراث غنی ادبی، فرهنگی و عرفانی بازمانده ازادوار پیشین را در بر دارد. بخشی از این میراث متعلق به اندیشه‌های گنوسی و مانوی و نیز حکمت هرمسی است. هدف این مقاله نشان دادن ردپای این اندیشه‌ها در یکی از داستان‌های هفت‌پیکر است. در ...

full text

تحلیل روانشناختی شخصیت "بهرام" در هفت پیکر نظامی با تکیه بر فرآیند قصه درمانی

منظومه ی هفت پیکر به لحاظ ساختار داستانی و قصه گویی های پی در پی که در متن روایت اصلی رخ می دهند، روند ویژه ای را در شخصیت پردازی و حادثه آفرینی طی می کند. داستان های تو در تو بیش از آن که در پی رسیدن به آخرین حادثه یا آخرین گام در شکل گیری داستان باشند، مسیر پنهان شخصیت اصلی این داستان، یعنی بهرام را شکل می دهند. گویا همه ی آن چه روایت اصلی را می سازد، تنها برای تغییر، تکامل، آرامش بخشی و به ن...

full text

شخصیت پردازی زن در ادبیات داستانی نجیب کیلانی

نجیب کیلانی اولین نویسنده ای است که در داستانهای خود به مشکلات مسلمانان فراتر از مرزهای جهان عرب پرداخته و رمانهای آوانگاردانه خود مثل «لیالی ترکستان»، «عذراءجاکرتا» و «عمالقة الشمال» را به این موضوعات اختصاص داده است که حوادث آنها - به ترتیب - در ترکستان، اندونزی و نیجریه اتفاق می افتد. او در این رمان های آوانگارادنه مبارزه ملتهای معاصر مسلمان را ضداستعمار به تصویر کشیده است و در این مبارزات س...

full text

بررسی شخصیت پردازی داستانی _نمایشی زنان در منطق الطیر

اقتباس دراماتیک از متون کهن فارسی از دغدغه‌های درام-نویسان بوده است. منطق الطیر عطار از جمله منابع ادبی مورد علاقه نمایشنامه‌نویسان ایرانی است. ضعف مشترک چنین اقتباس‌هایی فقدان شخصیت‌پردازی و کنش دراماتیک است. این ضعف به دلیل عدم انطباق متون کهن ایرانی با اسلوب‌های داستان‌گویی غربی است.نظریه ادبی گرماس، نظریه‌پرداز ادبی درباره شخصیت به سبب بررسی کنش براساس سه فعل خواستن، دانستن و توانستن این تو...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهشنامه ادب غنایی

جلد ۱۳، شماره ۲۵، صفحات ۹۷-۱۱۶

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023